
متحدان دیروز معترضان امروز
با تشکر از هشت صبح
این روزها صدای حمایت از دو داکتر کمتر شنیده میشود. از صحن مجلس گرفته تا برنامههای سیاسی رسانهها، صدای معترضان شنیده میشود. در زمان کمپاین انتخابات حد اقل هر روز یک گروه سیاسی از یکی از تیمها اعلام حمایت میکرد. افراد برجسته سیاسی و قومی نیز در بدل شرطهای مشخص در صف تیمها قرار میگرفتند. بیشتر جریانهای سیاسی و گروههای قومی در بدل وعدههای مشخص وارد تیمهای انتخاباتی میشدند. صفبندیهای سیاسی در جریان انتخابات سطح توقعات در میان مردم را بالا برده بود. چهرههای شناخته شده در هر دو تیم کمتر از وزارت، ولایت و سفارت قانع نبودند. این وعدهها به حدی غیرواقعبینانه و سخاوتمندانه ارایه میشد که اگر صد وزارت هم تاسیس میشد، برای جابهجایی این افراد کافی نبود.
پس از شکلگیری حکومت وحدت ملی، هر دو داکتر از فضای انتخابات عبور کردند. حکومت وحدت ملی برای گزینش مهرههای محوری در کابینه، معیارهای مشخصی وضع کرد. هرچند این معیارها رسما اعلام نشده است اما در یک توافق اعلامنشده افراد جهادی در پستهای وزارتهای مهمی چون داخله، دفاع و لویدرستیز راه نیافتند.
شخصیتهایی که از زمان کمپاین قبالههای وزارت در جیب داشتند شانس رسیدن به وزارت را نیز از دست دادند. در فهرست والیان معرفی شده نیز چهرههای اصلی کمپاینگران دیده نمیشود. این امر سبب شده تا هر دو تیم دوران انتخابات با ریزشهای جدی همراه شوند. حد اقل تا کنون امیر اسماعیلخان، استاد سیاف، امرالله صالح، قانونی، احمدولی مسعود صدای اعتراضشان از نحوه گزینشها شنیده شده است. حتا بر سر معرفی وزیر دفاع، عطامحمد نور نیز در تضاد با سیاستهای داکتر عبدالله عمل کرد. تعدادی از وکلای وابسته به تیم داکتر عبدالله نیز رسما از سیاستهای وی انتقاد میکنند. در تیم داکتر غنی نیز وضعیت به همین شکل است.
روز گذشته، نقیبالله فایق در صحن مجلس بهصورت واضح گفت که ازبکها بهصورت هدفمند از قدرت رانده میشوند. قبلا بشیراحمد تینج از وکلای نزدیک به جنرال دوستم گفته بود که به وزیر پیشنهادی دفاع رای نخواهد داد. جمعهخان همدرد و اعضای سابق حزب اسلامی که در انتخابات از آقای غنی حمایت کرده بودند، اکنون در صف منتقدین سیاستهای وی قرار دارند. منابع میگویند که کریم خلیلی، از حامیان داکتر غنی، نیز به شدت ناراض است. آقای خلیلی به داکتر غنی گفته است که در زمان رییسجمهور کرزی حداقل چهار وزیر در کابینه داشته اما حالا حتا یک وزیر ندارد. کاندید آقای خلیلی برای ولایت بامیان نیز با مشکل مواجه شده است. بهنظر میرسد که اگر خواستههای آقای خلیلی عملی نشود او نیز صدای اعتراض خود را رسما بلند کند.
برخی اعضای حزب حق و عدالت نیز در جمع ناراضیان قرار گرفتهاند. برای نمونه آزیتا رفعت رسما بابت حمایت از داکتر غنی معذرتخواهی کرده است.
اکنون در ارگ و قصر سپیدار صرفا افرادی حضور دارند که به خواستههای خود دست یافتهاند. بیشتر افراد منتقد از حکومت، در محور کرزی رفتوآمد داشته و یا هم در حال رایزنی در محورهای شخصیتهای دیگر سیاسی و جهادی به سر میبرند. تجربه انتخابات اخیر واضح ساخت که در فقدان حزب سیاسی وضعیت بهتر از این نخواهد شد. معیار گروههای سیاسی و قومی در زمان انتخابات، متمرکز بر خواستههای شخصی است. این افراد کمتر به برنامههای نامزدان توجه میکنند. از این جهت است که پس از انتخابات صدای اعتراض به زودی بلند میشود. فقدان احزاب سیاسی معیاری سبب شده تا پروسههای سیاسی با افتهای اینچنینی همراه باشد. این تجربهها آموزههای خوبی را به همراه دارد. افغانستان باید از صفبندیها بر معیار مطالبات قومی و شخصی عبور کند. در غیر آن وضعیت ما بهتر از این نخواهد بود. اکنون متحدین زورمند هر دو تیم در تقابل با برنامههای عبدالله و غنی قرار گرفتهاند. فقدان حمایت لازم سیاسی هر نوع برنامه را در عمل با چالش همراه خواهد کرد.